Ní hionann an t-athrú aeráide gach áit ar domhan. Feicimid triomach, falscaithe agus leá na n-oighearshruthanna i dtíortha eile. Ach ar chósta thiar na hÉireann is iad an t-ardú ar leibhéal agus teocht na farraige, an méadú ar líon na báistí, agus an scrios ar an mbithéagsúlacht is mó údair imní. 

Tháinig 20 dalta meánscoile ó Choláiste Chroí Mhuire, an Spidéal, agus Coláiste Cholmcille, Indreabhán, le chéile i mí na Samhna chun tuilleadh a fhoghlaim faoin ngearchéim timpeallachta. Ghlac siad páirt i dtrí cheardlann le haoichainteoirí ar ábhair éagsúla, lena n-áirítear, flóra dúchasach an cheantair, ról speisialta an phortaigh, an creimeadh cósta agus tionchar an athrú aeráide ar an bhfeirmeoireacht.  

D’oibrigh siad le háisitheoirí ollscoile chun a gcuid tuairimí agus mothúchán féin a chur in iúl. Bunaithe ar an aiseolas ar fad ó na déagóirí, cumadh an litir thíos (agus an físeán thuas) chuig an domhan mór.  

A Dhomhain Mhóir,  

Ón bpobal beag seo ar imeall na hEorpa, tá bhur gcuid cúnaimh á éileamh againn. 

Tá cónaí orainn ar chósta thiar na hÉireann, idir portach agus cladach, áit a raibh meas riamh ann ar an bhfarraige. Nuair a bhíonn sí socair téimid ag snámh agus ag iascaireacht. Ach le teacht an athrú aeráide, tá na rudaí is luachmhaire linn ag éirí ina mbagairt. 

Léiríonn an taighde go bhfuil leibhéal agus teocht na farraige ag fás go leanúnach. Feicimid go bhfuil stoirmeacha an Atlantaigh níos cumhachtaí, níos coitianta. Tá líon na báistí ag méadú gan stad. Is cosúil go bhfuil na séasúir féin as a riocht. 

Táimid buíoch as an trá, na garrantaí, an portach agus gach a mhaireann ann. Ach táimid buartha freisin. Fiú le linn ár saoil, feicimid taisce na timpeallachta ag dul i léig. 

Ní hé an t-aos óg a dhóigh an ola, a bhain an mhóin, a leag na crainnte. Ach is muid a bheas thíos leis. Tá an ghlúin seo réidh le tabhairt faoin athrú aeráide le fonn agus fuinneamh. Ach an bhfuil sibhse? 

Seasaimis le chéile, mar phobal daonna domhanda, is déanaimis beart de réir ár mbriathar. 

Is muide le dóchas, 

Déagóirí Chois Fharraige. 

Dear World – sharing a youth message for COP28.

University of Galway supports local school students as official observer delegation attends Dubai summit in December 2023. We asked 20 Gaeltacht teenagers what they would like to say to the world leaders meeting at COP28 in Dubai. They expressed their hopes and fears about climate change, and described its impact here in the west of Ireland.

Find out more here.